نگرشی دیگر بر مهندسی زلزله، ساده سازی فرایندهای پیچیده
سوانح طبیعی خارج از کنترل انسان روی می دهند و در اکثر موارد مردم آ نگونه که آموزش دیده اند رفتار نمی کنند. علاوه بر این از علوم، پژوهشها، رهنمودها، آیین نامه ها و نظریه های موجود هم به طور کامل استفاده نمی شود.
مرور سریع سوانح و پیامدهای گذشته شاهدی بر صحت این مدعاست. پس از هر زمین لرزه ای لرزش زمین متفاوت با حد انتظارات بوده و خرابیهای بسیاری به بارآورده است.
این خرابیها عموماً به سبب طراحی، اجرای ضعیف ساختمانها، نادیده انگاشتن قوانین ساده و الفبای مهندسی می باشد که بعضاً به صورت اظهارات و بیانیه ها بعد از وقوع هر زمین لرزه ای نیز تکرار می شوند. برای غلبه بر این مشکل، متخصصان علم مهندسی زلزله باید به تعدیل و اصلاح شیوه های طراحی بپردازند و روشهای ساده ای را پیشنهاد نمایند.
راه حلهایی که کاربردی بوده و اطلاعات مردم را افزایش دهد. تحلیل موفقیت نسبی پزشکان و تأثیر آنها بر مردم با ایجاد اعتماد در مراجعین و توجه به خواسته های آنها با استفاده از راه حلهای ساده و تقریباً قطعی می باشد که ریشه بسیاری از این راه حلها به زمان این سینا یا طب این سینایی بر می گردد. تجویز دارو برای انسان با همه پیچیدگیهایش نسبت به پدیده های دیگر مثل زمین، مانند این است که مهندسان برای تأمین ایمنی باید از دل متدها و فنون جدید همانند نانوتکنولوژی، دانشها و مصالح نو را استخراج نمایند. بی تردید شمار زیادی از مردم به دلیل پیچیدگی آیین نامه ها نمی توانند از آنها استفاده کنند؛ اما اگر راه حلهای ساده به مردم پیشنهاد شود، واکنش دیگری نشان می دهند؛ همان طور که مردم با اینکه سبب بسیاری از بیماریها را نمی دانند، ولی از داروهای تجویز شده به علت اعتماد به پزشکان استفاده می کنند . موضوعات مهندسی و مشکلات باید به ترتیبی که دربردارنده پاسخهای مناسب و همساز با مرتبه علمی و تخصصی مربوط به مجریان و مصرف کنندگان باشد طبقه بندی شوند.
در مورد سازه ها و ساختمانهای خاص، دانش مهندسی باید بیشترین قابلیت اطمینان، اعتبار، دقت و کنترل را تأمین نماید؛ اما در مورد ساختمانهای رایج (مسکن مردم) که بیشترین تلفات انسانی در هنگام زمینلرزه را به همراه دارد، باید به راه حلهای ساده و کاربردی متوسل شد. میلیونها از این واحدهای ساختمانی غیرمهندسی ساز از مصالح غیرمسلح بنایی، خشتی و چوبی ... همراه با نواقص وکمبودهای متعدد در سراسر جهان وجود دارد. آیا خانواده ها راه حلهای ارائه شده توسط متخصصین مقاوم سازی ساختمانها در برابر زلزله را به هنگام ساختمان سازی رعایت می کنند؟
نباید انتظار داشت که مردم از مهندسین برای ارزیابی مقاوم سازی منازلشان دعوت نمایند تا بعد از کلی محاسبه و طراحی، راه حلی ارائه دهند که به علت هزینه بالای آن هرگز مورد استفاده قرار نم یگیرد. ساکنین این منازل اگر توان مالی داشتند، هرگز در چنین منازلی سکنی نمی گزیدند؛ اما با تمامی این کاستی ها، با اتخاذ روشی جدید و ساده می توان در مناطق روستایی جهان منازل را ایمن ساخت. ما حتی در اتخاذ تصمیم های سازنده و متقاعد کننده هم خیلی موفق نبوده ایم. در حقیقت تمامی این مسائل ناشی از عدم صلاحیت و قابلیت نمی باشد؛ بلکه این وظیفه متخصصان است که راه حل بهتری ارائه نمایند؛ زیرا آنها می دانند.
علاوه بر این، در بسیاری از حالات، پزشکان در مقایسه با مهندسین زلزله ارتباط بهتری با مردم برقرار کرده اند. متخصصان در این زمینه باید بیشتر تلاش نمایند که این مقصود، جز با ساده سازی و داشتن یک رهیافت مبتکرانه حاصل نمی شود. این باور م یتواند با ساده سازی علم مهندسی زلزله به دست آید که یکی از سخت ترین چالشها در این عرصه می باشد. به عنوان نمونه، کتب مقدس همانند قرآن و دیگر کتب قدیمی، ادبیات کهن، آثار بزرگان و یا اشعار حافظ و مولانا در ضمن اینکه حاوی مطالب ارزشمند و سنگین می باشند، برای عموم مردم قابل درکند و هر کس به فراخور دانش خود، هر چند اندک هم شده از مضامین عرفانی آنها بهره می گیرد. این یک حقیقت است که هنر ساده سازی پدیده های پیچیده و غامض به سطح بالایی از تخصص و کارشناسی نیازمند می باشد. بزرگان همواره ساده سخنوری می کنند؛ درحالی که نوآموزان و مبتدیان بسیار پیچیده سخن می گویند. ما پیچیده سخن می گوییم؛ زیرا در دانش خود دارای نقص و کاستی می باشیم و آن را به سمت صحیحی هدایت نکرده ایم.
ما همواره سعی در خلق روشهای پیچیده و دشوار داریم و این کار را با افزودن پارامترها و مباحث جدیدی که کاملاً برای بناهای پیچیده و خاص توجیه و تصحیح شده اند انجام می دهیم؛ اما هرگز برای ساده سازی یافته هایمان در موارد معمول مثل خانه سازی تلاش نکرده ایم. اعتقاد راسخ دارم که برای پدیده های ناشناخته همانند زمینلرزه نگاهی ساده به آنها بهترین است. به کلامی دیگر، اکثر علوم پیشرفته باید ساده، قابل فهم و مورد قبول قرار گیرند. اجرای این نظریه تنها به یک رهیافت میان رشته ای نیاز ندارد؛ بلکه نیازمند یک برنامه آموزشی جامع برای تمامی افراد ذی ربط در اجرای ضوابط کاهش خطرهای لرزه ای می باشد. اصل کلیدی در فعالیتهای مذکور به طور قطع گسترش یک رهیافت مبتکرانه و تغییر در دیدگاهها در تحقیقات آتی در زمینه مهندسی زلزله می باشد. برای رسیدن به این هدف اندکی صبر و تلاش می باید.
